آدینه دلبران | ||
|
سال شمسى يا قمرى مکلّف مخيّر است كه سال خمسى خود را شمسى يا قمرى قرار دهد. تقديم و تأخير سال خمسى جايز نيست مگر با اجازه ولىّ امر خمس و بعد از حساب مدّت گذشته و مشروط است به اينکه موجب وارد شدن ضرر به صاحبان خمس نشود. بر زن و شوهرى كه حقوق خود را به طور مشترك در زندگى خرج مىكنند، واجب است هر کدام سال خمسى مستقلى داشته باشند و خمس باقىمانده حقوق خود را بپردازد. شخصى که چند سال است که خمس درآمد سالانه خود را نداده است، بايد خمس اموالى را كه مىداند متعلق خمس شده بپردازد و در موارد مشکوک با ولىّ امر خمس يا وکيل او مصالحه كند. حقوق معوقه از درآمد سال دريافت آن محسوب مىشود و در مقدار زائد بر مخارج آن سال، خمس واجب است. پولى كه پايان خدمت به افراد داده مىشود اگر قسمتى از حقوق زمان خدمت نباشد، هبه است و خمس ندارد. وجوه دريافتى بابت بازخريد، خمس ندارد. بنا بر احتياط بر كودكان بعد از رسيدن به سن بلوغ واجب است كه خمس منفعت کسب خود را که قبل از بلوغ به دست آوردهاند و تا زمان بلوغ بر ملک ايشان باقى مانده است، بپردازند. سفر حج شود، خمس ندارد. اگر كارمندى چند روز زودتر از سال خمسى حقوق خود را دريافت كند و تا سر سال خمسى باقى بماند، خمس آن واجب است. اگر سرمايه بهقدرى است که با پرداخت خمس آن، درآمد کسب با بقيه آن وافى به هزينه زندگى او نباشد و يا كسب با بقيّه آن کسب مناسب شأن عرفى او نباشد، خمس ندارد. بيشتر نفروخته تا سال خمسى رسيده، بايد سر سال خمسى، خمس افزايش قيمت را بپردازد. باقىمانده از لوازمالتحرير و لوازم آرايشى و عطر و ادكلن در صورتى كه از درآمد سال تهيه شده باشد و عرفاً ماليت داشته باشد، خمس دارد. اگر خريد داروها جهت استفاده از آن در مواقع نياز باشد و در معرض احتياج هم باشد در صورتى که تا سر سال خمسى باقى بماند، خمس ندارد. اگر تهيه لوازم زندگى براى آينده، عرفاً جزو مؤونه حساب شود، خمس ندارد. اگر خريد مايحتاج ضرورى زندگى برحسب وضع مالى شخص متوقّف بر پسانداز درآمد سال باشد، و بنا دارد در آينده نزديک (تا چند روز بعد از سال خمسى) آن را صرف خريد اشياء ضرورى كند، در اين صورت پرداخت خمس پسانداز واجب نيست. شخصى كه سال خمسى نداشته و مغازهاى را براى كسب و كار خريده كافى است خمس قيمت خريد را بپردازد. وام خمس ندارد، مگر به مقدارى كه اقساط آن از درآمد بين سال پرداخت شده و سر سال خمسى موجود يا تبديل به سرمايه شده باشد. پرداخت خمس پولى كه از درآمد بين سال انسان به ديگرى قرض داده است، در صورتى كه سر سال خمسى قابل وصول نباشد واجب نيست، بلکه هنگام وصول واجب مىشود. سر سال خمسى بايد خمس پولى كه اهل منزل در صندوق صدقات منزل گذاشتهاند، پرداخت شود مگر آنكه صندوق از مؤسسهاى باشد و با صاحب منزل به نحوى قرارداد شده باشد كه قراردادن پول در صندوق براى آن مؤسسه قبض، محسوب شود. زمين و يا مصالح ساختمان كه انسان براى مسکن مورد نياز خريده و سال بر آن مىگذرد اگر صَرف در ساخت مسکن شود، خمس ندارد. ترقى قيمت زمين شخصى كه زمينى خريده و قيمتش زياد شده، خمس قيمت خريد را ضامن است و با فرض تفاوت چشمگير نسبت به قيمت فعلى، احوط مصالحه در مقدار تفاوت قيمت است و در صورتى که زمين را به قصد تجارت خريده باشد و هم اکنون مشترى داشته باشد بايد خمس قيمت فعلى آن را بپردازد. شخصى كه مىخواهد خمس سالهاى گذشته را از درآمد امسال بپردازد، بايد خمس اين درآمد را نيز بپردازد. اگر بدهکارى انسان به هزينههاى زندگى سال خمسى او مربوط باشد از درآمد همان سال کسر مىشود. مالى که از مؤونه خارج شده اگر سرمايه کسب و تجارت شود ترقى قيمت آن پس از فروش، متعلق خمس است، ولى اگر قصد تجارت با آن ندارد تا وقتى آن را نفروخته است خمس ندارد و اگر فروخت احتياط آن است که خمس آن را بدهد اگرچه بعيد نيست عدم وجوب خمس. خمس هبه و عيدى واجب نيست هر چند احوط اين است که اگر از مخارج سال زياد بيايد، خمس آن پرداخت شود. ارث خمس ندارد، مگر يقين حاصل شود كه خمس به آن تعلّق گرفته و پرداخت نشده است. آنچه كه بنياد امور ايثارگران به جانبازان عزيز هديه مىكند اگر در مقابل كار نباشد، خمس ندارد و اگر در مقابل كار باشد چنانچه از مخارج سال اضافه آيد خمس دارد و حقوقى كه جهت پرستارى به همسر ايشان مىدهند اگر در قبال كار پرستارى باشد (كه اگر پرستارى نكند نمىدهند) چنانچه از مخارج سال اضافه آيد خمس دارد و در غير اين صورت خمس ندارد. كمك هزينه تحصيلى خمس ندارد، مگر اينكه شخص، استخدام شده و در قبال تحصيل، حقوق دريافت نمايد. ارث و هبه و پول فروش آنها خمس ندارد، هرچند قيمت آنها افزايش يافته باشد، مگر اينکه نگهدارى آنها به قصد تجارت و زياد شدن قيمت باشد، که در اين صورت پس از فروش بنا بر احتياط واجب بايد خمس ارزش افزوده آن پرداخت شود. مالى كه انسان به ديگرى مىبخشد اگر به مقدارى باشد که عرفاً مناسب شأن او و افرادى مثل اوست و نيز بخشش صورى و به قصد فرار از خمس نباشد، خمس ندارد. معادنى كه دولت استخراج مىكند خمس ندارد، ولى معادنى كه شخصى يا اشخاصى با مشاركت استخراج مىكنند، بعد از كم كردن مخارج، سهم هر كدام كه به مقدار بيست دينار طلا و يا دويست درهم نقره يا معادل قيمت يکى از آن دو باشد، خمس آن واجب است. گنجى كه شخصى در زمينى كه مالك آن است پيدا مىكند، حكمش تابع مقررات نظام جمهورى اسلامى است. استفاده از اموال پدرى که وجوهات نمىدهد يا ربا مىخورد تا وقتى فرزند يقين به حرمت چيزى كه مصرف مىكند ندارد، استفادهاش اشکالى ندارد و تحقيق لازم نيست، ولى اگر يقين به حرمت پيدا كند تصرفش در آن مال جايز نيست مگر اينکه جدايى از خانواده و قطع رابطه آنان براى او حرجى باشد که در اين صورت تصرف و استفاده جايز است ولى ضامن زکات و يا مال ديگران که در اموال مورد مصرف او وجود دارد، مىباشد. تا يقين به وجود خمس و زكات در عين اموال مورد ابتلا نباشد، تصرّف در آن اشكال ندارد. اگر ميّت وصيت به پرداخت خمس كند و يا ورثه يقين دارند كه ميت مقدارى خمس بدهکار است، تا خمس او پرداخت نشود، تصرف در اموال او غاصبانه و حرام است و موجب ضمان است. در حال حاضر، سهمين مباركين(خمس) براى اداره حوزههاى علميّه مورد نياز است؛ براى اينگونه امور، از وجوه برّيّه و كمكهاى مؤمنين استفاده شود. مقلدين مقام معظم رهبرى(دامظله) براى روشنشدن وضعيّت خمس اموالشان به دفتر مقام معظم رهبرى(دامظله) يا يكى از وكلاى مجاز معظمله در امر وجوه شرعيه مراجعه نمايند. اگر براى فردى پرداخت خمس به صورت يکجا امکان ندارد، مىتواند به دفتر مقام معظم رهبرى(دامظله) يا يکى از نمايندگان مجاز ايشان در وجوه شرعيه مراجعه کند و پس از کسب اجازه، خمس خود را به تدريج بپردازد. در زكات خود انسان مىتواند آن را به فقراى متدين و عفيف بدهد و پرداخت مظالم بنا بر احتياط محتاج اذن از حاکم شرع است و در خمس ـ اعم از سهم مبارک امام(عليهالسلام) و سهم سادات كرام ـ واجب است آن را به دفتر مقام معظم رهبرى(دام ظله) و يا به يكى از وكلاى مجاز معظمله تحويل دهد و يا در پرداخت آن به مستحقين اجازه بگيرد. اگر چه منتسبين به پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) از طرف مادر هم از اولاد آن حضرت محسوب مىشوند، ولى ملاك ترتّب آثار و احكام شرعىِ سيادت، انتساب از طرف پدر است. نظرات شما عزیزان: با سلام اگر وام گرفته باشی و قسط بدهی و وام را پسنداز کنیم ایا خمس دارد وامی که شما می گیرید خمس ندارد ولی اگر این وام خرج نشود یا سرمایه گذاری بشود ، سر سال خمسی به مقداری که شما اقساط پرداخت کرده اید خمس دارد ولی بقیه اش ندارد . در ضمن وامی که شما می گیرید باید در جای خودش مصرف بشود . برچسبها: |
|
(function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-52170159-2', 'auto'); ga('send', 'pageview'); |